J. S. Bach
Data Nacemento: 21 de marzo de 1685, Eisenach (Alemaña)
Data Morte: 28 de xullo de 1750, Leipzig (Alemaña)
Nacionalidade: alemá
Movemento artísitico: Barroco.
Artista. Compositor e organista.
Obras. Concertos de Brandenbrugo. A paixón segundo San Mateo. Tocata e fuga en re menor. O clave ben temperado... Así ata máis de 1000 obras.
Un dos maiores xenios musicais de todos os tempos, a obra de Bach é enorme e abarca gran cantidade de xéneros, aínda que sempre reverente coa fe que o inspiraba. Descendente e proxenitor dunha ampla familia de músicos, compuxo nun estilo algo pasado de moda para a súa época, pero cunha mestría e unha linguaxe complexa á vez que accesible.
Durante o período clásico caeu nunha especie de esquecemento do que o rescataría case un século máis tarde Félix Meldelssohn. Foi coñecido na súa época como virtuoso organista e improvisador, aínda que hoxe a súa figura transcenda como creador. Desde neno demostrou un interese e talento espectacular para a música, unha paixón que lle fixo ir a pé a Hamburgo para oír e coñecer as obras que alí se interpretaban. Foi organista en Weimar e Mestre de Capela en Leipzig.
Outras cousas:
# Bach
escribiu máis de 1.000 composicións dos máis diversos xéneros. De
feito, a ópera é o único xénero musical polo que nunca mostrou interese.
As súas obras recóllense no catálogo BWV (siglas de Bach Werke
Verzeichnis ou "catálogo de obras de Bach") onde, ao contrario do que
adoita suceder, non están clasificadas por orde cronolóxica senón por
tipo de composición, estando a obra vocal en primeiro lugar (BWV 1 a
524), seguida da instrumental (BWV 525 a 1127), polo que o número de
catálogo non nos dá idea do momento en que a obra foi composta.
 |
| Johann Sebastian Bach |
# Na época de Bach había un conde (Hermann Carl von Keyserlingk) que tiña problemas de insomnio. O médico aconselloulle que antes de durmir, escoitase música relaxante, así que contratou a Bach para que lle escribise unha obra o suficientemente longa como para durmilo. Tras ser escrita (unha obra para clave, o predecesor do piano), o clavecinista da corte (Johann Gottlieb Goldberg ) cada noite tocábaa nunha habitación próxima ao dormitorio do insomne, conseguindo os efectos desexados. E esa obra chámase en honra ao apelido do clavecinista: "As Variacións Goldberg".
# Na estrea dunha obra súa ao aire libre, un trompetista morreu durante o desenvolvemento do concerto. Logo do que parecía un simple desmaio, contan que no seu leito de morte as súas últimas palabras foron: "Este Bach, conseguiu acabar comigo..."
# Hai actualmente recoñecidos músicos que investigan dunha forma moi especial e seria a Bach: comparando as súas obras coas de Jazz, xa que basta unha simple modificación no ritmo dalgunhas das súas obras para convertelas en auténticas pezas desta forma musical. Din ata que Bach foi o primeiro músico en adiantarse a esta forma de composición.
# Ao longo da súa vida sufriu varias operacione nos ollos, xa que a súa vista sempre foi moi delicada. De feito, uns días antes de morrer, cando estaba totalmente cego, espertou cunha notable melloría recuperando parte da visión. Entón compuxo a súa última cantata onde o coro dá grazas ao Señor dunha forma moi solemne, e isto foi dias antes de morrer.
# Cando Bach era un neno o seu pai formoulle musicalmente, aínda que lle prohibía estudar pola súa conta as partituras de renombrados compositores italianos da época (Vivaldi) para non deformar a súa aprendizaxe, escondíendolas nun armario con chave. De noite, Bach levantábase, roubábaas introducindo paus polas rendijas, e á luz dunha vela ou probablemente da lúa, copiábaas nota por nota para poder deixalas no seu sitio canto antes, e estudalas cando a el lle apetecese. Obviamente isto non contribuíu a mellorar a súa visión.
# Federico "O Grande", rei amante da música, invitou a Bach ao seu corte para que o compositor vise como tocaba un tema nun clavicordio. Entón díxolle: "Fágame unha mostra da súa habilidade, e improvise unha obra sobre o tema que toquei". Bach non só improvisou sobre o tema, se non que compuxo mentres tocaba unha fuga a 6 voces que aínda deixa pampos aos oíntes. O rei quedou tan impresionado, que meses despois recibiu un manuscrito a limpo no que Bach ofreceulle dedicada toda unha obra centrada no tema que tocaron e nas fugas improvisadas, "A Ofrenda Musical, B.W.V. 1079".
# "Nicht Bach, sondern Meer sollte er heissen" ("Non arroio, senón mar debería ser o seu nome") díxoo L. van Beethoven, facendo alusión á grandeza de Bach, cuxo apelido en alemán significa "arroio".
#Aínda que nunca se coñeceron persoalmente, Bach e Haendel - nacidos o mesmo ano - teñen moitos elementos en común. O máis curioso deles é, quizá, o charlatán e autoproclamado oculista inglés John Taylor, que operou sen éxito a ambos os compositores, cegando a Haendel tras unha operación de cataratas. No caso de Bach, xa cego cando recorreu ao infausto inglés itinerante, o postoperatorio desta intervención puido acelerar a súa morte. A modo de xustiza poética, o propio John Taylor morrería cego en 1772. Samuel Johnson cítao como exemplo de cuán lonxe chega a ignorancia a lombos da insolencia (how far impudence may carry ignorance).
# Algunhas das obras para teclado máis coñecidas de Bach teñen títulos pouco comúns. O "Caderno para órgano" (ou Pequeno libro para órgano) chámase en realidade: "Libriño para órgano, que servirá de guía aos principiantes para os diversos xeitos de executar un coral e daralles a posibilidade de especializarse no manexo do pedal, pois nalgúns dos corais que nel se atopan, o uso do pedal é obrigado. Para honrar a Deus e ensinar ao próximo", título que o propio compositor escribiu nas tapas de coiro do caderno. "O Clave ben temperado" tamén ten un título pouco común: "O Clave ben tépedo, ou preludios e fugas en todos os tons e semitonos, tanto coa terceira maior, ou DO - RE - A miña, como coa terceira menor, ou RE - A miña- FA. Para uso e proveito de músicos novos desexosos de aprender, así como para o entendemento daqueles que xa son expertos na arte".
# Cóntase que cando Bach escribiu o Concerto para dous clavicémbalos e corda en do menor, BWV 1062, atopouse con que a partitura non enchía por completo as follas do seu manuscrito. Ao pé de cada páxina quedaban tres liñas baleiras. Facendo gala da súa austeridade, o mestre encheu este espazo compondo a Sonata para frauta na maior BWV 1032. Por desgraza, os pés das páxinas 9 a 14 foron arrincados o século pasado, co que se perderon irremediablemente preto de 50 compases do primeiro movemento.
# En 1717 Bach foi feito prisioneiro un mes polo duque Wilhem que non quería que aceptase unha posición como músico na Corte do príncipe Leopoldo en Anhalt-Köthen.
# Bach tivo 7 fillos coa súa primeira esposa e 13 coa súa segunda esposa, Anna Magdalena.
# A familia Bach foi unha dinastía de aproximadamente 50 notables músicos ao longo de varias xeracións, dos cales Johann Sebastian Bach sobresae particularmente.
# Máis que como compositor, Bach era máis valorado en vida como un notable organista.
# Bach perdeu a vista no seu último ano de vida (1750).
# Logo da morte de Bach, a súa música quedou relegada ao esquecemento, ata que en 1829 Felix Mendelssohn fixo que o gran público redescubriera a Bach, ao dirixir A Paixón segundo San Mateo.
# Johann Sebastian Bach é seica o maior xenio musical de todos os tempos. A profundidade e a beleza das súas obras non teñen rival.
